تشخیص کدهای رنگی فیبر نوری
در مقالههای قبلی که تحت عنوان فیبرنوری چیست توسط متخصصین فنی بانک فیبرنوری نوشته و تدوین شده بود و فیبر نوری و انواع فیبرنوری و نحوه ساختار و عملکرد آن به طور تخصصی و مفصل مورد بررسی قرار گرفت. اینک در این مقاله نحوه تشخیص کدهای رنگی فیبر نوری (رنگ بندی فیبرنوری) کامل بررسی میشود و مورد کاربرد آنها نیز گفته خواهد شد.
تشخیص کدهای رنگی فیبر نوری
قبلا درباره کابل های فیبر نوری که از ظرفیت بسیار بالاتری نسبت به هم نوع مسی خود برخوردارند توضیحات کاملی ارائه کردیم. کاملا مشخص است که نور نسبت به دیگر رقیبان خود سرعت بالاتر و کمترین میزان کاهش فرکانس در طول مسیر را دارد و به راحتی میتواند مسافت بسیار طولانی را بدونه کاهش فرکانس طی کند و به علت میزان بسیار پایین پذیرش تداخل و نویز بر روی دیتای انتقالی نسبت به کابل مسی، به راحتی میتوان گفت، بهترین جایگزین برای کابلهای مسی است. اما مبحث اصلی رنگ فیبرهای نوری است. به نظر شما این رنگ بندی مفهوم خاصی را میرساند؟ با هم ببینیم…
ویژگیهای رنگ بندی فیبر نوری
نوع رنگ بندی فیبر نوری و کدنویسی آن همانند کدنویسی کابلهای مسی میباشد. بدین معنا است که نحوه قرارگیری و ترتیب رنگها در کنار یکدیگر در حالتی به صورت کد مخصوصی در کنار هم قرار خواهند گرفت و رنگ بندی فیبرنوری از این قانون نیز پیروی میکند. در این مقاله میخواهیم براساس راهنمای استاندارد بین المللی EIA/TIA-598 نوع واحد و کدهای تعریف شده برای تشخیص کدهای رنگی فیبر نوری شرح دهیم.
استاندارد رنگ بندی فیبر نوری EIA/TIA-598
برای اولین بار انجمن صنعت ارتباطات آمریکا در سال 2001 میلادی تصمیم به ایجاد یک استاندارد بینالمللی برای رنگ بندی فیبر نوری گرفت و حاصل این تصمیم به وجود آمدن استاندارد EIA/TIA-598 C بود که بعد از گذشت کمتر از یک سال این استاندارد به صورت بین المللی و یک پروتکل واحد در میان تمامی کشورها شناخته شد. این استاندارد مشخصههای لازم برای تعیین یک ترتیب و نظم واحد در نحوه ایجاد و تولید یک فیبر نوری در هر توان و اندازه مشخص کرده است، همچون تعداد فیبرها، نحوه قرارگیری فیبرها، بافرها و الیاف، رنگبندی فیبر نوری و … .
تحلیل بر رنگبندی فیبر نوری و کاربرد آنها
رنگ بندی و نحوه قرارگیری فیبرهای نوری در کنار یکدیگر صرفا جهت ایجاد و نظم و رعایت یک پروتکل عمومی نمیباشد، بلکه نحوه چینش و ترتیب آنها بر اساس سطوح مختلف کابلهای فیبر نوری، (Optical Multimode & Optical Singlemode(OS OM است.
این نکته را در نظر داشته باشید که نوع کدبندی کابلهای فیبر نوری بسته به نوع استفاده آن در کاربردهای نظامی و غیرنظامی بسیار متفاوت است و ممکن است تعریف و نحوه کدبندی بسیار پیچیدهتر و یا آسانتر باشد.
مفهوم و مقایسه حالتهای OM و OS در رنگ بندی فیبر نوری
فیبرهای OS) Single Mode)
کابل فیبر نوری Single Mode دارای یک کور قطر کوچک است که اجازه پخش تنها یک حالت نور را میدهد. به همین دلیل، تعداد بازتابهای نور ایجاد شده در هنگام عبور نور از کور کاهش مییابد و باعث میشود که سیگنال بتواند مسافت بیشتری را طی کند. از حالت OS به طور معمول در مسافتهای طولانی و پهنای باند بالا استفاده میشود. بیشترین کاربرد این سیستم برای استفاده در Telcosها ، CATV و دانشگاهها میباشد. نکته حائز اهمیت در مورد رنگ بندی فیبر نوری در کابلهای OS نسبت به کابلهای OM نبود تفاوت در کدبندی و ترکیببندی فیبرها میباشد و در هر دو صورت کدبندی با یک تعریف بیان میگردد.
الیاف Single Mode معمولاً دارای ساختار 9/125 است. این بدان معنی است که نسبت قطر کور به روکش 9 میکرون به 125 میکرون است.
فیبرهای OM) Multimode)
کابل فیبر نوری (OM (Multimode دارای یک کور با قطر بزرگ است که امکان پخش چند حالت نور را فراهم میکند. به همین دلیل، تعداد بازتابهای نور ایجاد شده در هنگام عبور نور از کور افزایش مییابد و این امکان را برای عبور دادههای بیشتر در یک زمان معین ایجاد میکند. به دلیل پراکندگی و ضعف بالا با این نوع فیبر، کیفیت سیگنال در مسافتهای طولانی کاهش مییابد. OM)Multimode) به طور معمول برای مسافتهای کوتاه، دادهها و برنامههای صوتی / تصویری در LANها استفاده میشود. سیگنالهای پهنای باند RF، مانند آنچه که شرکتهای کابلی معمولاً از آن استفاده میکنند، نمیتوانند از طریق فیبر مالی مود منتقل شوند.
فیبرهای مالتی مود معمولاً 50/125 و 62.5 / 125 دارای ساختار هستند. این بدان معنی است که نسبت قطر کور به روکش فلزی 50 میکرون به 125 میکرون و 62.5 میکرون به 125 میکرون است.
رنگ بندی فیبر نوری برای کاربرد های غیر نظامی
- کابل های OM1 و OM2 به رنگهای نارنجی
- کابل های OM3 و OM4 به رنگهای آبی باز (دریایی)
- کابل های OS1 و OS2 به رنگ زرد
رنگ بندی فیبر نوری برای کاربردهای نظامی
- کابلهای OM1 به رنگ خاکستری و OM2 به رنگهای نارنجی
- کابلهای OS1 و OS2 به رنگ زرد
کد گذاری رنگی استاندارد داخلی فیبر نوری
یک کابل فیبر نوری تشکیل شده از تعدادی رشته فیبر نوری که به نام کور شناخته میشوند، با استفاده از الیاف مخصوصی درون یک رشته سیم در هم تنیده قرار میگیرند. در بیشترین حالت کابلهای فیبر نوری 1 از 144 کور فیبرنوری تشکیل میشوند. در حالت عادی این کابلها شامل 12 عایق و یا الیاف درهم تنیده شده است که در هر لوز 12 کور فیبر نوری قراردارد.
یکی از بزرگترین کابلهای فیبر نوری که تا به حال ساخته شده است؛ میتوان به کابل LT نام برد که دارای 36 لوز و هر لوز شامل 12 کور فیبر نوری، که در مجموع 432 از رشته تشکیل شده است.
ترکیب و ترتیب رنگ بندی فیبر نوری
همانطور که گفته شد رنگ بندی فیبر نوری از کمترین، 12 رنگ و بیشترین 24 رنگ تشکیل میشود که در رنگ بندی 24 رنگ پس از چرخش 12 رنگ، از رنگ 13 ام تکرار شده تا به رنگ 24 ختم شود.
- کد رنگ فیبر نوری ازفیبر شماره 1 تا 12: آبی، نارنجی، سبز، قهوهای، خته سنگ، سفید، قرمز، سیاه، زرد، بنفش، گل رز، سبزآبی.
- کد رنگ فیبر نوری ازفیبر شماره 13 تا 24: به همان ترتیب و با اضافه کردن ردیاب سیاه (به جز کابل رنگی سیاه که دارای ردیاب سفید است) به همان ترتیب بازمیگردد.
مزایا و معایب فیبر نوری
- پشتیبانی از ظرفیت پهنای باند بالا.
- بدون نیاز تقویت کننده سیگنال توانای طی کردن مسافت بیشتری را دارد.
- دارای استاندارد بین المللی رنگ بندی فیبرنوری توسط انحمن صنعت ارتباطات
- تداخل پذیری کمتر بر اثر نواسانات مغناطیسی.
- قابل استفاده در محیطهای مرطوب همچون در آب و مقاومت بیشتر در برابر ضربه و کوبش.
- کابلهای فیبر نوری نیز نسبت به کابلهای مسی قویتر، باریکتر و سبکتر هستند.
- آنها نیازی به نگهداری یا جایگزینی ندارند که به طور مکرر انجام میشود.
نتیجه نهایی رنگ بندی فیبر نوری
کد رنگ کابل فیبر نوری سیستمی است که به ما کمک میکند انواع فیبر نوری را بصورت بصری از ژاکت فیبر رنگی، رابط فیبر، بوت فیبر و غیره تشخیص دهیم. کدگذاری رنگ فیبر نوری برای مهندسان فیبر نوری در هنگام اتصال نیز عملی است، زیرا الیاف رنگی نیز کمک میکنند از تداوم کدهای رنگی در طول اجرای کابل اطمینان حاصل کنید. بنابراین، تشخیص کدهای رنگی فیبر نوری برای ارتباطات فیبر نوری مانند کدگذاری رنگ جفت پیچ خورده در سیستمهای سیم کشی مسی، امری ضروری است.