فیبر نوری Lighting
تا کنون مقالات مختلفی را در مورد فیبر نوری و کارکرد آن در مخابرات و شبکه جهت انتقال اطلاعات بررسی کردیم و دیدیم که استفاده از فیبرهای نوری چه تاثیر خارقالعادهای بر سرعت انتقال اطلاعات در بستر شبکه و اینترنت دارند. اما شاید برایتان جالب باشد که از فیبرهای نوری برای تزئینات و دکوراسیون هم استفاده میکنند. این فیبرهای نوری به فیبر نوری Lighting معروفند و تفاوتهایی با فیبرهای نوری معمول دارند که در این مقاله به توضیح و بررسی آن میپردازیم. اگر این نوع فیبرها برای شما هم جالب اند، خواندن این مقاله را از دست ندهید…
فیبر نوری Lighting
فیبر نوری Lighting یا end-light نوعی از فیبرهای نوری هستند که برای کاربردهای تزئینی و نور پردازی استفاده میشوند. در فیبرهای نوری معمول از طول موجهای مادون قرمز و یا پایینتر برای ارسال اطلاعات استفاده میشود که چشم انسان قادر به دیدن آنها نیست، اما نکته تمایز فیبر نوری Lighting این است که در آنها از نور مرئی استفاده میشود که چشم انسان قادر به دیدن آنها است. این نوع از فیبرهای نوری به علت باریک بودن و امکان انتشار نور با رنگهای دلخواه در کاربردهای مختلفی نظیر تزئین دیوار، سقف و حتی کفش و لباس نیز کاربرد دارند و میتوانند نقشهای بینظیری مانند شب پر ستاره و نورها کهکشانی را رقم بزنند. از سایر مزایای این فیبرهای نوری، میتوان به مصرف برق پایین آنها و همچنین بیخطر بودن آنها نسبت به سایر ادوات روشنایی و اشاره کرد.
ویژگی فیبرهای نوری Lighting
این فیبرها برای آنکه بتوانند نور مرئی را از خود انتقال دهند و درخشش چشمنوازی داشته باشند باید دارای ویژگیهای بخصوصی باشند. یکی از این ویژگیها این است که فیبر نوری Lighting از یک هسته کاملا شفاف پلاستیکی و یک روکش (cladding) نازک و شفاف تشکیل شدهاند تا نور مرئی درون هسته بتواند با وضوح بالا و بدون هیچگونه مانعی در هسته حرکت کند. مانند سایر فیبرهای نوری حرکت نور در هسته به کمک روکش فیبر (Cladding)، که حکم بازتاب کنندهی کامل را برای فیبرنوری دارد، اتفاق میافتد. بدین ترتیب نور میتواند تا فواصل طولانی، در هسته حرکت کند. البته نوع انتشار نور در فیبرهای Lighting یا روشنایی می تواند متفاوت باشد که در ادامهی این مقاله به بررسی آنها میپردازیم.
همچنین فیبرهای نوری Lighting عموما از جنس فیبرهای نوری پلاستیکی ، Plastic Optical Fibers (POF) هستند، زیرا هم انعطاف بیشتری دارند و هم قیمت پایینتری. همچنین برای انتقال نور مرئی که قطر بیشتری لازم دارد مناسبترند. لازم به ذکر است پلاستیک استفاده شده در این نوع فیبرها پلاستیک کاملا شفاف است که اختلالی در انتقال و وضوح نور در چشم ما ایجاد نمیکند.
انواع فیبرهای نوری Lighting
فیبرهای نوری Lighting نیز مانند سایر فیبرهای نوری دارای انواع مختلفی هستند که با توجه به نوع انتشار نور دسته بندی میشوند. یکی از نوع اصلی این فیبرهای نوری، فیبرهای End-light هستند که نور در انها به صورت نقطهای در انتهای فیبر نوری منتشر میشود. نوع دیگر فیبرهای روشنایی، فیبرهای side-emitting هستند که در آنها علاوه بر روشنایی نقطهای انتهای فیبر نوری، تمام طول فیبر نیز از خود نور منتشر میکند. در ادامه هر یک از این فیبرها را معرفی میکنیم.
فیبرنوری End-light
این فیبرها در بخش انتهایی خود، از خود نور ساطع میکنند که به همین دلیل آنها را فیبرهای نوری End-light مینامند. قطر این فیبرهای بین ۰.۲۵ تا ۳ میلیمتر است و برای ایجاد نورهای نقطهای مناسباند. در این نوع فیبرها نور تماما در داخل هسته انتشار مییابد و روکش آن به عنوان آینه عمل کرده و بازتاب کامل را انجام میدهد. بنابراین نور در روکش حرکت نمیکند و فقط در انتهای فیبر میتوان نور ارسالی را مشاهده کرد. در شکلهای زیر نمونهای از کاربرد نورهای نقطهای برای تزئینات را میبینیم.
فیبر نوری side emitting
در اغلب فیبرهای نوری، مخصوصا فیبرهایی که قطر آنها کمتر از ۰.۷۵ میلیمتر است، نور بدون افت توان در سرتاسر هسته حرکت میکند، اما در برخی فیبرهای نوری که جنس و قطر هستهی متفاوتی دارند بخشی از نور ممکن است در سرتاسر مسیر به بیرون نشت کند. برخی از تولیدکنندگان از این نور نشت شده برای کاربردهای تزئینی و زیبایی استفاده میکنند، بنابراین فیبرهایی شبیه به چراغهای نئونی خواهند داشت. این فیبرها را به نام side emitting یا فیبرهایی با تابش جانبی میشناسند.
فیبرهای با تابش جانبی عموما قطر بیشتری دارند و منعطفتر از فیبرهای End-light هستند. قطر این فیبرها بین ۲ میلیمتر تا ۱۲ میلیمتر متغیر است. نحوه ساخت این فیبرها به گونهای است که روکش آنها بهینه نیست و نمیتواند ۱۰۰٪ نور هسته را بازتاب کند، بنابرایت بخشی از نور وارد روکش شده و در طول آن منتشر مییابد. البته در این فیبرها همچنان بخش زیادی از نور از انتها منتشر می شود. در شکل زیر میتوانید تصویر تعدادی فیبر نوری side emitting را مشاهده کنید.
نتیجه گیری
برخلاف مقالاتی که تا به امروز در سایت بانک فیبر نوری و شبکه منتشر کردیم، در این مقاله در مورد کاربردهای مخابراتی و انتقال اطلاعات توسط فیبر نوری صحبت نکردیم، بلکه در مورد کاربرد فیبرهای نوری به عنوان مصارف زیبایی و تزئینی صحبت کردیم. همانطور که در این مقاله توضیح دادیم، این فیبرهای تزئینی تفاوتهایی با سایر فیبرهای نوری دارند که از مهمترین تفاوتهای آنها میتوان به جنس و قطر آنها اشاره کرد. همچنین مورد اصلی که امکان استفاده از این فیبرهای نوری برای کاربردهای تزئینی را میدهد، استفاده از نورهایی با طول موج مرئی در این فیبرها است که باعث میشود نورهای عبوری از فیبر به چشم انسان قابل مشاهده باشد. فیبر نوری Lighting دارای انواع مختلفی هستند که نوع end-light و side-emitting را در این مقاله بررسی کردیم و کاربردهای تزئینی آنها را دیدیم.
این مقاله توسط اعضای فنی بانک فیبرنوری و شبکه گرداوری تدوین گردیده است.
محصولات مرتبط
میکرو فیبر نوری
میکرو فیبر نوری
کابل فیبر نوری