فیبر نوری OM5
فیبر نوری OM5 که آخرین نسل فیبرهای نوری چند مد است در سال ۲۰۱۶ معرفی شد، اما تا کنون خیلی مورد استقبال قرار نگرفته است. در این مقاله بعد از آشنایی با نسل پنجم فیبر نوری مالتی مود، دلیل این اتفاق را بررسی میکنیم. چرا اصلا فیبر نوری OM5 معرفی شد؟ آیا فیبرنوری OM5 در آینده به کار خواهد آمد؟ با ما همراه باشید تا به تمام این سوالات که ممکن است ذهن شما را نیز مشغول کرده باشد، بپردازیم.
فیبر نوری OM5
همانطور که در مقاله فیبرنوری مالتی مد گفتهایم، فیبرهای نوری مالتی مد یا چند حالته، نوعی از فیبرهای نوری هستند که برای انتقال اطلاعات از چند حالت نور استفاده میکنند. فیبرهای مالتیمود را اختصارا با نام OM به معنای Optical Multi-mode میشناسند. این نوع فیبرها مناسب استفاده در فواصل کوتاه مانند شبکههای محلی (LAN) و دیتاسنترها هستند. نسلهای مختلفی از فیبرهای نوری مالتیمد از ابتدای پیدایش تا کنون معرفی شده اند؛ این نسلها به ترتیب OM1، OM2، OM3، OM4 و OM5 هستند که هر یک نسبت به نسل قبلی خود پیشرفتهتر و به روزتر است.
برای مثال منبع نوری مورد استفاده در نسلهای قبلی LED بوده که حداکثر سرعت قابل عملکرد آن در حدود 600Mbs است، اما در نسلهای جدیدتر از تکنولوژی لیزر استفاده میشود که قابلیت مدولاسیون با سرعت 10Gbs را نیز دارند. LEDها به دلیل پیشرفت نسل به نسل فیبرهای نوری مالتی مود، فیبرهای نوری OM1 و OM2 تقریبا امروزه استفادهای ندارند و نسلهای سوم و چهارم یعنی OM3 و OM4 با پهنای باند بالاتر جایگزین آنها شدهاند. اخیرا نسل آخر فیبر مالتی مد به نام فیبر نوری OM5 با مشخصات بهتری معرفی شده که از قضا بحث امروز ماست.
فیبرنوری OM5
همانند سایر نسلهای فیبر مالتی مود که بهبود یافتهی نسل قبلی خود هستند، فیبر نوری OM5 نیز دارای برتریهایی نسبت به نسل قبلی خود یعنی OM4 است. فیبر مالتی مود OM5، علاوه بر طول موج ۸۵۰ نانومتر در طول موج ۹۵۰ نانومتر نیز کار میکند. که این مسئله باعث افزایش قابلیتهای نسل پنجم فیبر مالتی مود گشته است.
فیبر OM5، اولین فیبر نوری مالتی مود پهن باند (Wide Band Multimode Fiber) یا اختصارا WBMF است که با هدف انتقال نرخ دادهی بالا در دیتا سنترها طراحی شده است. در دیتا سنترها جهت انتقال دیتا با نرخ بیت 40Gbs تا 100Gbs توسط فیبرهای مالتی مود میبایست از دو فیبر مختلف جهت ارسال و دریافت دیتا استفاده میکردیم، اما با استفاده از فیبر مالتی مود OM5 که در دو طول موج ۸۵۰ نانومتر و ۹۵۰ نانومتر کار میکند، میتوان با استفاده از تنها یک تار فیبر نوری اطلاعات را به طور همزمان دریافت و ارسال کرد، بنابراین دستیابی به سرعت 100Gbs جهت انتقال داده میسر میشود. با استفاده از این روش، مصرف فیبرهای نوری مالتی مود در دیتا سنترها به نصف میرسد. خودتان تصور کنید که این کار چقدر از درهم تنیدگی و پیچیدگی دیتا سنتر ها میکاهد.
علاوه بر این، فیبر نوری OM5 سرعت بیشتری را ساپورت میکند و حتی در شرایطی که سرعت و مدولاسیون انتقال دیتا یکسان است، نسل پنجم فیبرهای مالتی مود مسافت بیشتری را نسبت به دو نسل قبلی خود یعنی OM3 و OM4 پوشش میدهند. در جدول زیر مسافت قابل پشتیبانی هر یک از انواع فیبر مالتیمود را به هنگام استفاده از روش SWDM (shortwave wavelength division multiplexing) آوردهایم. همانطور که میبینید OM5 اینترنت 40Gbs را تا فاصلهی ۴۴۰ متری و اینترنت 100Gbs را تا فاصله ی ۱۵۰ متری به راحتی انتقال میدهند که ۵۰٪ بیشتر از نسل پیشین (OM4) است.
همانطور که در جدول بالا دیدیم، استفاده از فیبر مالتی مود OM5 با مدولاسیون SWDM در افزایش مسافت قابل ساپورت فیبر OM5 تاثیر به سزایی دارد. اما نکتهای که وجود دارد این است که این افزایش مسافت فقط به هنگام استفاده از مدولاسیون خاصی اتفاق میافتد و اگر از سایر روشهای مدولاسیون استفاده شود تفاوتی بین فیبرهای OM4 و OM5 نخواهد بود. در جدول زیر این موضوع را به تفصیل مورد بررسی قرار می دهیم.
40 Transceivers |
||||
Fiber type | 40GBASE-SR4 | eSR4 | BiDi | SWDM |
OM3 | 100m | 300m* | 100m | 240m |
OM4 | 150m | 400m* | 150m* | 350m |
OM5 | 150m | 400m* | 200m | 440m |
100 Transceivers |
||||
Fiber type | 100GBASE-SR4 | eSR4 | BiDi | SWDM |
OM3 | 70m | 200m | 70m | 75m |
OM4 | 100m | 300m | 100m | 100m |
OM5 | 100m | 300m | 150m | 150m |
همانطور که در جدول بالا میبینید، متراژ قابل ساپورت هنگام استفاده از فرستنده گیرندههای مختلف تغییر میکند. برای مثال، در نرخ بیت 100Gbs، فیبر OM5 مسافتهای مختلفی را با توجه به نوع فرستنده/گیرنده میتواند تحت پوشش قرار دهد. و در برخی موارد متراژ قابل ساپورت فیبر OM4 و OM5 تفاوتی ندارد. در ادامه در مورد هر یک از فرستنده گیرندهها بحث میکنیم…
فیبر OM5 و فرستنده گیرنده های مختلف
- فرستنده گیرندههای SR4 و eSR4 برای ارسال اطلاعات فقط از طول موج ۸۵۰ نانومتر استفاده میکنند. و از آنجایی که فیبر نوری OM5 برای افزایش سرعت از ارسال اطلاعات در طول موج ۹۵۰ متر نیز استفاده می کند. از این رو تفاوتی بین فیبرهای OM4 و OM5 حس نمیشود.
- فرستنده گیرندههای BiDi و SWDM برخلاف دو فرستنده قبلی، قابلیت ارسال در طول موجهای مختلف را دارند، از این رو بین مسافت قابل ساپورت OM5 و نسل قبلش (OM4) تفاوت محسوسی دیده میشود. اما خود فیبر OM4 با استفاده از فرستنده گیرنده BiDi تا ۱۵۰ متر و با فرستنده گیرندهی SWDM تا ۳۵۰ متر، میتواند اطلاعات را با نرخ 40Gbs ارسال کند که مسافت قابل قبولی برای دیتاسنترها است. برای مثال، طبق اطلاعات موجود ۹۰ تا ۹۵٪ لینکهای OM3/OM4 برای مسافتهای زیر ۱۰۰ متر استفاده شدهاند.
- در نرخ 100Gbs نیز به هنگام استفاده از فرستنده گیرندههای BiDi و SWDM، مسافت قابل ساپورت از ۱۰۰ متر (برای OM4) به ۱۵۰ متر (برای OM5) میرسد.
حال با این تفاسیر، در چه جاهایی مناسب است که از فیبر نوری OM5 استفاده کنیم؟
جواب این سوال به پارامترهای مختلفی از جمله سرعت مورد نیاز شبکه، فاصله انتقال مورد نیاز و فرستنده گیرنده مورد استفاده بستگی دارد.
برای مثال، در پروژههایی که از فرستنده گیرندههای مطابق استاندارد استفاده میکنند، معمولا از فرستنده گیرندهی SR4 یا eSR استفاده میشود که عملا تفاوتی برای استفاده از فیبر OM4 و OM5 ندارد. حال اگر بخواهید از فرستنده گیرندهی BiDi یا SWDM استفاده کنید، فاکتورهای تاثیر گذار در انتخاب فیبر، مسافت و سرعت انتقال خواهند بود. همانطور که بالاتر اشاره کردیم، در بیشتر شبکهها نیازی به لینکهای بیشتر از ۱۵۰ متر نیست، که این مسافت با استفاده از فیبر OM4 نیز قابل ساپورت است.
انتقال در مسافت ۴۴۰ متر با فیبر OM5 و فرستنده گیرنده SWDM فقط در پروژههای خیلی خاص کاربرد دارد که تعدادشان هم بسیار محدود است. اما اگر مایل به انتقال دیتا با نرخ 100Gbs در مسافتهای بالای ۱۰۰ متر باشید فیبر نوری OM5 تنها گزینه شماست. به طور کلی تعداد لینکهای مالتیمود بالای ۱۰۰ متر، و نرخ انتقال 100Gbs در شبکههای محلی (LAN) و دیتاسنترها بسیار محدود است. این موارد دلیلی بر این است که چرا فیبرهای نوری مالتی مود OM5 با وجود اینکه از تکنولوژی بالایی برخوردارند، مورد استقبال کمی قرار گرفته اند.
استفاده از OM5
در این مقاله در مورد آخرین نسل فیبر های نوری مالتی مود به نام OM5 صحبت کردیم. از ویژگیهای منحصر بفردشان مثل پشتیبانی از سرعت و مسافت بالا صحبت کردیم و گفتیم چرا علیرغم امکانات بالای فیبر OM5 مورد استقبال بالایی قرار نگرفته است. همانطور که در این مقاله گفتیم، در دنیای امروزی هنوز نیاز به استفاده از نرخ بیت 100Gbs در مسافتهای بالا احساس نمیشود. به همین دلیل است که با وجود دسترسی به تکنولوزی بالاتر، کاربران تمایل به اختصاص هزینه بیشتر برای دسترسی به بالاترین تکنولوژی را ندارند. در واقع دنیای صنعت دنیای تعادل بین هزینه و عملکرد است و طبیعی است که در صورت بر طرف شدن نیازها با هزینهی کمتر (فیبر OM4)، کاربران به سمت فیبر نوری OM5 نرفتهاند. اما با در نظر گرفتن سرعت رشد تکنولوژی میتوان گفت که بعد از چند سال وضعیت تقاضا برای فیبرهای OM5 متفاوت خواهد بود.
محصولات مرتبط
کابل فیبر نوری
میکرو فیبر نوری
کابل فیبر نوری