کانکتور کابل فیبر نوری

کانکتور یا اتصالگر فیبرنوری قطعه‌ایست که کابل‌های فیبرنوری را به سایر ادوات نوری متصل می‌کند و ارتباط نوری را بین آن‌ها برقرار می‌کند. به‌عنوان مثال می‌توان به کانکتور گیرنده‌ها و فرستنده ‌ها، یا کانکتور دو کابل یا پچ‌کورد فیبرنوری اشاره کرد. کانکتور فیبرنوری انواع مختلفی دارد که با توجه به دستگاه‌های وصل شونده و نیاز مشتری می‌توان نوع کانکتور فیبر نوری را انتخاب کرد. در این مقاله ما انواع کانکتورهای فیبرنوری را بررسی کرده و شرح مختصری از آن‌ها را بیان می‌کنیم.

کانکتور کابل فیبر نوری

کانکتورهای زیادی، چه استاندارد و چه اختصاصی، در زمینه تجهیزات مخابراتی، خطوط انتقال داده، تلویزیون و کابل فیبر نوری و سایر زمینه‌های صنعتی استفاده می‌شوند. برخی از انواع کانکتور کابل فیبر نوری مشترک در زیر ذکر شده است:

• کانکتور استاندارد (SC)
• کانکتور لوسنت (LC)
• کانکتور (Ferrule Core (FC
• کانکتور ST
• کانکتور SMA
• کانکتور MPO
• کانکتور DIN
• کانکتور MT-RJ
• کانکتور MU
• کانکتور کابل فیبر نوری پلاستیک
• کانکتور بیونیک (Biconic)
• کانکتور سیستم های سازمانی (ESCON)
• کانکتور رابط داده توزیع شده فیبر (FDDI)
• کانکتور Opti-Jack
• کانکتور E2000

کانکتور استاندارد (SC)

این کانکتور در دهه 80 توسط آزمایشگاه‌های مرتبط با صنعت تلفن و تلگراف با عنوان NTT ساخته شد. کانکتور SC یکی از اولین کانکتورهایی بود که پس از ظهور فرول‌های سرامیکی وارد بازار شد. کانکتور SC را با عنوان “کانکتور مربع” نیز نام می‌برند که دارای یک end face کشویی با فرول سرامیکی است و در سال 1991 مطابق مشخصات مخابراتی TIA-568-A استانداردسازی شد و به تدریج و با کم شدن هزینه‌های تولید، به سوی محبوبیت و موفقیت قدم نهاد. کانکتور SC به دلیل عملکرد عالی، بازار فیبر نوری را برای چندین دهه احاطه کرد و تنها کانکتوری که با آن وارد رقابت شد ST بود. این کانکتور برای کاربردهای مخابراتی و انتقال داده از راه دور، شامل شبکه point to point و شبکه های نوری پسیو (passive optical networking) گزینه مطلوبی است. این کانکتور با طراحی متراکم و فشرده خود در هردو حالت Simplex (تکی) و Duplex (دوتایی) برای عر دو نوع فیبرنوری تک مود و چند مود، موجود است. سایز فرول‌ کانکتورهای SC 2.5 میلیمتر است و با توجه به نوع فرول آنها به دو دسته APC و UPC تقسیم می‌شوند.

کانکتور لوسنت (LC)

کانکتور فیبر نوری Lucent که به LC معروف است دارای یک فرول 1.25 میلی مترهستند، بنابراین سایز آنها نصف کانکتورهای LC هستند و از این جهت به کانکتورهای کوچک معروفند. به طور کلی، شکل ظاهری کانکتورهای LC شبیه به کانکتورهای SC است اما به جای یک تب کشویی، دارای یک ضامن هستند که در شکل زیر مشخص است. این کانکتورها هم دارای دو نوع سیمپلکس و داپلکس هستند و با توجه به نوع فرولشان دو نوع APC و UPC دارند. همچنین این نوع از کانکتورها با توجه به نوع فیبرنوری استفاده شده (سینگل مود و مالتی مود) متفاوت اند.

کانکتور (Ferrule Core (FC

کانکتورهای FC یک رابط یا کانکتور فیبر نوری است که با بدنه مقاوم ساخته شده و برای محیط‌های دارای لرزش بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کانکتور معمولاً هم با فیبر نوری مالتی مود و هم با فیبر نوری سینگل مود سازگار است. کانکتورهای FC در ارتباطات راه دور، تجهیزات اندازه‌گیری و لیزرهای سینگل مود استفاده می‌شوند. اگر چه کانکتور FC تا این اواخر به طور گسترده‌ای در شبکه‌های کابل فیبر نوری استفاده می‌شد، اما استفاده از آن به سرعت در حال افول است و اغلب با کانکتورهای SC و LC جایگزین شده‌اند. اتصال FC در استاندارد فیبر نوری TIA با قابلیت انعطاف پذیری EIA / TIA-604-4 استاندارد شده است.

هنگام استفاده از این کانکتور، انتهای فیبر در یک فرول 2.5 میلی متری ساخته شده از سرامیک یا فولاد ضد زنگ تعبیه می‌شود. سپس انتهای آن صیقل داده می‌شود تا یک سطح گرد ایجاد شود که به آن لاک می‌گویند. این مشخصات سطح به این معنی است که وقتی فیبرها جفت می‌شوند، فقط دو کور فیبر مقابل هم قرار می‌گیرند و امکان انتقال با اتلاف کم را فراهم می‌کنند.

بعضی از تولیدکنندگان، چندین دسته بندی مختلف برای کانکتوهای FC در نظر می‌گیرند. به عنوان مثال؛ یک کانکتور FC ممکن است “FC / PC” باشد، در حالی که “FC / SPC” و “FC / UPC” دارای کیفیت “فوق العاده” ای هستند.

کانکتور ST

کانکتور ST توسط شرکت AT & T ساخته شد و هنوز هم یکی از محبوب‌ترین کانکتورهای مورد استفاده در شبکه‌های فیبر نوری است. این کانکتور نسخه پیشرفته‌تر کانکتور SMA است که اکنون منسوخ شده و با کانکتور ST جایگزین شده است.

کانکتور ST  از یک اتصال نیزه‌ای پیچ و قفلی، همراه با بست ۲٫۵ میلی متری تشکیل می‌شود که استفاده از آن بسیار آسان است. این کانکتور در دو نسخه – ST و ST-II تولید می‌شود که هر دو نوع فنردار هستند و از مکانیزم “فشار دادن و پیچاندن” استفاده می‌کنند، و برای هر دو نوع فیبر سینگل مود و مالتی مود موجودند. این نوع کانکتورها دارای مقاومت و دوام بالا هستند و طراحی استاندارد و جالب آنها مصرف کنندگان را به استفاده از آنها متمایل کرده است. کاربرد کانکتور ST در برنامه های با فواصل طولانی و کوتاه مانند دانشگاه‌ها یا محیط شبکه شرکت‌های بزرگ و برنامه‌های نظامی و همچنین صنعتی است.

کانکتور SMA

کانکتور SMA پیشروی کانکتور ST بود که در بالا در مورد آن صحبت کردیم.

کانکتور MPO

کانکتور MPO، مخفف multi fiber push on یا چند فیبر فشرده است که ۱۲ یا ۲۴ فیبرنوری را در یک کانکتور اتصال می‌دهد.

کانکتور DIN

کانکتور DIN یک کانکتور الکتریکی است که ابتدا در اوایل دهه 1970 توسط Deutsches Institut für Normung (DIN) ، سازمان استاندارد ملی آلمان ساخته شد. استانداردهای DIN برای کانکتورهای مختلف وجود دارد، بنابراین اصطلاح “کانکتور DIN” به تنهایی هیچ نوع کانکتور خاصی را مشخص نمی‌کند مگر اینکه پارت نامبر استاندارد DIN مربوطه اضافه شود (به عنوان مثال “کانکتور DIN 45322”). برخی از استانداردهای کانکتور DIN عبارتند از:

• DIN 41524، برای کانکتورهای دایره‌ای که اغلب برای سیگنال‌های صوتی یا برخی سیگنال‌های دیجیتالی مانند MIDI استفاده می‌شود.
• کانکتورهای مستطیلی DIN 41612 برای اتصال کارت‌های پلاگین به صفحه پشت یا مادربرد استفاده می‌شوند.
• کانکتورهای D-subminiature DIN 41652 D برای داده‌های کامپیوتری و ویدیوها استفاده می‌شوند
• کانکتورهای کواکسیال خودرو DIN 41585

کانکتور MT-RJ

کانکتور MTRJ، مخفف Mechanical Transfer Registered Jack، مدل توسعه یافته کانکتور MT و RJ است. این نوع کانکتور برای تمام انواع فیبرهای سینگل مود و مالتی مود در دسترس است و ویژگی خاص آن حالت داپلکس آن است، این کانکتور فقط به صورت داپلکس موجود است و دو فیبر را درون یک کانکتور مجتمع قرار می‌دهد. محفظه و فرول کانکتور MT-RJ پلاستیکی است و اندازه فرول آن 1.25 میلیمتر است. معمولا از پچ‌کوردهای یک سر MTRJ برای کاربردهای شبکه استفاده می شود، اندازه کوچک این کانکتورها استفاده از آن‌ها را بسیار آسان کرده است.

کانکتور MU

کانکتور کابل فیبر نوری MU جزو نسل جدید کانکتورها است که ساختار فشرده و جمع و جوری دارند، فرول این کانکتورها 1.25 میلیمتر است و سایز کلی آن‌ها تقریبا نصف کانکتور SCاست، بنابراین برای کاربردهایی که نیاز به تراکم بالای فیبرهای نوری دارند بسیار مناسبند. شکل ظاهری این کانکتور مربعی شکل است و از مکانیزم جفت شدن با فشار استفاده می‌کند. کانکتورهای MU در انواع سیمپلکس و داپلکس موجودند و برای فیبرهای تک مود و چند مود در دسترسند. انواع مختلف این کانکتور در زیر ذکر شده است:

سینگل مود APC
سینگل مود UPC
مالتی مود UPC

کانکتور کابل فیبر نوری پلاستیکی

کانکتورهای پلاستیکی که مناسب فیبرهای پلاستیکی هستند کمتر از کانکتورهای فیبرهای معمولی رایج اند، زیرا به طور کلی فیبرهای شیشه‌ای رایج‌تر و پرکاربردترند. کابل های پلاستیکی به دلیل تفاوت اندازه و قطر کورهایشان، کانکتورهای خاص خودشان را نیز دارند.  این کانکتورها  ارزان‌تر هستند و اصولاً برای کاربردهای آسان طراحی شده‌اند، اما انتهای صیقلی و اپوکسی شده ندارند. کانکتورهای پلاستیکی در دو طرح استاندارد و اختصاصی موجود است. اگرچه اتصالات SMA یا ST عمدتا برای استفاده با شیشه طراحی شده‌اند، اما می‌توان از آنها برای اتصال فیبرهای پلاستیکی نیز استفاده کرد، اما بهتر است همیشه از کانکتور مخصوص فیبرهای پلاستیکی برای اتصال کابل‌های پلاستیکی استفاده کنیم. این کانکتورها هم مانند سایر مدل‌ها دارای دو نوع سیمپلکس و داپلکس هستند.

کانکتور Biconic

کانکتور Biconic که اکنون منسوخ شده است یکی از اولین کانکتورهایی بود که در پیوندهای ارتباطی فیبر نوری استفاده می‌شد. این کانکتور را می‌توان با سری مخروطی آن که به فیبر نوری متصل می‌شود، تشخیص داد. انتهای باریک آن باعث می‌شود تا کانکتور به درستی بر روی کانکتور قرار گیرد.

کانکتور سیستم های سازمانی (ESCON)

کانکتور کابل فیبر نوری ESCON توسط IBM برای ارتباط بین دستگاه‌های ذخیره سازی جانبی، از جمله درایوهای نوار، به شبکه‌های اصلی آنها ساخته شده است. ESCON یک رابط سریال نیمه داپلکس فیبرنوری است. البته استفاده از این کانکتور در ایران رایج نیست.

کانکتور توزیع شده فیبر (FDDI)

FDDI انتقال داده را با سرعت 100 مگابیت بر ثانیه در یک شبکه محلی دارای دو حلقه در محدوده 200 کیلومتر فراهم می‌کند. رابط FDDI تجهیزات شبکه را به دو شاخه دیواری متصل می‌کند. این کانکتور دارای یک فرول 2.5 میلی متری است که می‌تواند با استفاده از آداپتورها به کانکتورهای ST و SC وصل شود.

کانکتور Opti-Jack

کانکتور داپلکس Opti-Jack نیز جزو کانکتورهای کوچک و جدید است ، این کانکتور در ابعاد و اندازه‌ی کانکتور RJ-45 است.

کانکتور E2000

کانکتور E2000 با نام تجاری Diamond SA، ذر شبکه‌های مخابراتی امروزی بسیار پر طرفدار و پر کاربرد است. این کانکتور دارای یک فرول سرامیکی برای نگه‌داشتن فیبر است. مکانیزم این کانکتور پوش-پول یا فشاری است و شباهت زیادی به کانکتور LC دارد، با این تفاوت که داراری یک سری محافظ است که از فرول در برابر گرد و غبار محافظت می‌کند، همچنین این سری مانع برخورد نور لیزر به کاربران می‌شود. کانکتور E2000 در دسته کانکتورهای کوچک و ظریف قرار دارد، بنابراین مناسب استفاده در محیط‌های با تراکم فیبر بالا است. این کانکتور در انواع زیر موجود است:

سینگل مود APC
سینگل مود UPC
مالتی مود UPC

از مزایای اصلی این کانکتور می‌توان به افزایش ایمنی و عملکرد بالا به دلیل مکانیزم پوش-پول آن اشاره کرد. تلفات بازگشتی کانکتور E2000، حدود 0.1 دسی بل، یکی از کمترین موارد در صنعت است. این کانکتور در برنامه‌های پهن باند، شبکه‌های مخابراتی، LAN (فیبر در حلقه [FITL] ، فیبر CATV ، فیبر به میز [FTTD] ، فیبر به خانه [FTTH] و داده) استفاده می‌شود.

کانکتور فیبر نوری

برای اینکه بتوانیم کابل‌های فیبر نوری را متصل کنیم و راه‌اندازی آن‌ها را به درستی انجام دهیم، نیازمند کانکتور کابل فیبر نوری هستیم. انواع مختلفی از کانکتورها موجود است که برخی دیگر استفاده نمی‌شوند و برخی همچنان کاربردهایی دارند. قبلا درباره انتخاب بهترین اتصال دهنده های فیبر نوری صحبت کرده بودیم، در این مقاله سعی کردیم کانکتورهای پر کاربرد و معروف را معرفی کنیم.

مطالب زیر را از دست ندهید

کابل OPGW چیست؟

کابل OPGW چیست ؟ OPGW مخفف عبارت (Optical Ground Wire) است. کابل OPGW  گونه‌ای از کابل فیبر نوری است که در خطوط توزیع و انتقال هوایی به عنوان سیم زمین [...]

8 دیدگاه

مدیا کانورتر چیست؟ (Media Converter)

مدیا کانورتر مدیاکانورتر media converter به یکی از تجهیزات انتقال مخابرات نوری گفته می‌شود که بعد از پایان یک پروژه فیبرنوری در دو سر خط در پروژه فیبرنوری قرار می‌گیرند [...]

فیبر های نوری مالتی مود Multi mode

فیبر نوری Multi mode مقاله فیبرهای نوری مالتی مود Multi mode پیرو مقاله فیبر نوری چیست که در آن به توضیح این مساله که فیبر نوری چیست و چگونه عمل [...]

4 دیدگاه

فیوژن فیبر نوری چیست؟

فیوژن فیبر نوری کابل‌های فیبرنوری در متراژهای مختلف و در قالب‌های استانداردی به نام حلقه‌ها تولید می‌شوند. فروشگاه‌های عرضه کننده فیبرنوری که مرجع تخصصی هستند، کابل ‌فیبر نوری را به [...]

6 دیدگاه

بانک مقالات