تفاوت اینترنت ADSL و فیبر نوری
در دنیای امروزی که اتصال به اینترنت به یکی از نیازهای ضروری تبدیل شده است، روش‌های اتصال به اینترنت نیز روز به روز در حال تغییر و بهبود هستند. امروزه اینترنت مبتنی بر فیبر نوری بسیار فراگیر شده و کم کم تمام کاربران در حال مهاجرت از اینترنت ADSL به اینترنت فیبر نوری هستند. اما باید دید تفاوت اینترنت ADSL و فیبر نوری در چیست و استفاده از هرکدام چه تمایزی در اتصال به اینترنت ایجاد می‌کند. در این مقاله قصد داریم به بررسی اینترنت ADSL و فیبر نوری بپردازیم و مقایسه‌ای بین آنها انجام دهیم. با ما همراه باشید…
تفاوت اینترنت ADSL و فیبر نوری
اینترنت ADSL چند سالی است به عنوان روشی برای اتصال به اینترنت جایگزین روش سنتی Dial up شده است. با استفاده از این روش کاربران امکان اتصال به اینترنت پر سرعت تا سقف ۸ مگابایت بر ثانیه را دارند. همانطور که در مقاله‌ی مقایسه‌ی DSL، اترنت و فیبرنوری اشاره کردیم، ADSL مخفف عبارت Asymmetric Digital Subscriber Line به معنی خط اشتراک دیجیتال نامتقارن است. مزیتی که ADSL دارد این است که بدون نیاز به هرگونه سیم و کابل کشی اضافی، می‌توان از طریق خط تلفن به اینترنت متصل شد. نکته مورد توجه در اینترنت ADSL این است که هنگام استفاده از اینترنت هیچ اختلالی در خط تلفن ایجاد نمی‌شود و امکان استفاده از خط تلفن و اینترنت به طور همزمان وجود دارد.
با توجه به استفاده ADSL از خط تلفن موجود و عدم نیاز به کابل کشی برای اتصال به اینترنت، هزینه‌ی تمام شده برای اتصال به اینترنت بسیار اقتصادی و به‌صرفه است. بطوریکه برای اتصال به اینترنت ADSL فقط نیاز به یک مودم ADSL و خرید اشتراک اینترنت را دارید. اما از طرفی سرعت آن محدود به ۸ مگابایت بر ثانیه است و حتی اگر بهترین مودم و کابل کشی را داشته باشید باز هم نمی‌توانید به سرعتی فراتر از ۸ مگابایت بر ثانیه دست یابید. همچنین فاصله‌ی شما از مرکز مخابرات و نوع کابل‌کشی تا منزل شما (برای مثال وجود گره به پیچ‌خوردگی در سیم‌کشی) روی سرعت اینترنت تاثیر مستقیم دارند و هرچه فاصله از مرکز مخابراتی بیشتر باشد سرعت اتصال به اینترنت کمتر خواهد شد.
میانگین سرعت اینترنت ADSL حدود ۴ مگابایت بر ثانیه بوده و دستیابی به سرعت ۸ مگابایت بر ثانیه بسیار خوش‌بینانه است. شاید برایتان جالب باشد که این سرعت، سرعت دانلود است و برای آپلود با اینترنت ADSL سرعت بسیار کمتری را باید انتظار داشت. چون همانطور که از نام ADSL مشخص است، این روش به معنی خط اشتراک دیجیتال نامتقارن است، و این نامتقارن بودن به سرعت‌های متفاوت دانلود و آپلود اشاره دارد.
البته این سرعت در زمان پیدایش ADSL سرعت قابل قبولی بوده، ولی امروزه با توجه به رشد تکنولوژی و افزایش کیفیت و حجم داده‌های دیجیتال، نیاز به انتقال دیتا با سرعت‌های بسیار بالاتر احساس می‌شود. از این رو شرکت‌های مخابراتی تلاش برای افزایش سرعت اتصال به اینترنت داشتند، تا اینکه توانستند نسل بعدی ADSL یعنی ADSL2+ را عرضه کنند.
فناوری ADSL2+
فناوری ADSL2+ به نسبت نسل قبلی خود سرعت بالاتری را برای کاربران فراهم می‌آورد و حداکثر سرعت دانلود کاربر را به ۲۴ مگابایت بر ثانیه و حداکثر سرعت آپلود را به ۳ مگابایت بر ثانیه رسانده است. این فناوری مانند نسل قدیم خود، برای کسانی که نزدیک به مرکز مخابراتی هستند و شرایط کابل کشی بهتری را دارند، اینترنت با کیفیت تری را ارائه می‌دهد. بستر ADSL2+ همان بستر خطوط تلفن است، یعنی از زیرساخت کابل‌های مسی برای انتقال دیتا استفاده می‌شود که خود باعث محدودیت در رسیدن به پهنای باندهای بالاتر ایجاد می‌کنند.
VDSL
همانطور که بالاتر اشاره کردیم، فناوری‌های اینترنت مبتنی بر کابل‌های مسی گلوگاه سرعت اینترنت هستند و دستیابی به سرعت‌های بالا را محدود می‌کنند. از این رو استفاده از اینترنت مبتنی بر فیبر نوری به میان آمد. فناوری VDSL، که مخفف عبارت Very-high-bitrate Digital Subscriber Line به معنی خط اشتراک دیجیتال با نرخ بیت بسیار بالا است، فناوری انتقال اینترنتی است که زیرساخت آن مبتنی بر کابل فیبر نوری است و از کابین مخابرات تا خانه مشترک مبتنی بر کابل ها و سیم مسی است. VDSL را با نام دیگر آن FTTC نیز می‌شناسند. به دلیل مبتنی بودن زیرساخت VDSL بر کابل فیبر نوری، نیاز است که حتما از خط جداگانه‌ای برای اینترنت استفاده شود. به عبارتی بر خلاف فناوری‌های قبلی، در روش VDSL نمی‌توان از یک خط تلفن همزمان برای تلفن و اینترنت استفاده کرد. موردی که به خودی خود باعث افزایش هزینه‌ی نصب و راه‌اندازی سیستم VDSL می‌شود اما شاید ارزشش را داشته باشد!…
با استفاده از اینترنت VDSL سرعت دانلود شما ۵ برابر بیشتر از سرعت دانلود ADSL خواهد بود، یعنی در حدود 52 مگابایت بر ثانیه. سرعت آپلود نیز تغییر چشمگیری داشته و تا 16 مگابایت بر ثانیه بالا می‌رود. این سرعت با استفاده از سیم‌های مسی که فرکانس کاری آنها حدود ۱۲ مگاهرتز تا ۲۵ مگاهرتز است، میسر می‌شود. طبیعی است که با افزایش فرکانس کاری اتصالات مسی، سرعت انتقال اطلاعات نیز بالاتر رود. به همین منظور فناوری VDSL2 معرفی شد.
VDSL2
اساس این فناوری دقیقا مطایق با فناوری نسل پیشین خود، یعنی VDSL است و تنها تفاوت موجود، استفاده از کابل‌های مسی با فرکانس کاری بالاتر از محل کابین تا محل استقرار کاربر است. با ساتفده از کابل‌هایی با فرکانس ۳۰ مگاهرتز، سرعت آپلود و دانلود تا ۱۰۰ مگابایت بر ثانیه افزایش خواهد داشت. بر خلاف ADSL که سرعت آپلود و دانلودش تفاوت داشت، در این حالت سرعت آپلود و دانلود برابر است و به طور چشمگیری افزایش داشته است. البته این سرعت در حالتی قابل دستیابی است که فاصله شما از مرکز مخابراتی در حدود ۳۰۰ متر باشد. هرچه فاصله از مرکز مخابراتی بیشتر شود، افت در مسیر کابل‌های مسی بیشتر و در نتیجه سرعت انتقال اطلاعات پایین‌تر خواهد آمد. اما این سرعت همچنان بسیار بیشتر از نسل‌های قبلی است.
تصویر زیر مقایسه‌ای از سرعت فناوری‌های مختلف را نشان می‌دهد.
اینترنت فیبر نوری
تا اینجا انواع مختلف فناوری‌های اتصال به اینترنت را بررسی کردیم و دیدیم که تنها با تغییر زیرساخت مخابراتی (فناوری VDSL) از کابل مسی به فیبر نوری چه تغییر شگرفی در سرعت انتقال اطلاعات ایجاد می‌شود. در فناوری VDSL و VDSL2 کابل کشی از مرکز مخابرات تا محل کاربر همچنان با کابل های مسی با سرعت انتقال پایین انجام می‌شد. حال ببینیم با تغییر تمام مسیرهای انتقال از مسی به فیبر نوری چه اتفاقی خواهد افتاد؟! و درنهایت تفاوت اینترنت ADSL و فیبر نوری در چیست؟
FTTx
فناوری اینترنتی را که تماما بر بستر فیبر نوری باشد را به نام «FTTx» می‌شناسند. FTTx در واقع به مفهوم Fiber to the x است. x متغیری است که خانه، ساختمان، کافوی مخابراتی و یا محله شما می‌تواند باشد. اینترنتی که تا محل استقرار کاربر نهایی یا به عبارتی همان خانه مشترک بر پایه‌ی فیبر نوری باشد را FTTH (Fiber to the Home) می‌نامند. فیبر نوری تا ساختمان FTTB (Fiber to the Building)، فیبر نوری تا کافو یا کابین مخابراتی FTTC (Fiber to the Cabin)، و فیبر نوری تا محله FTTN (Fiber to the Neighborhood) نامیده می‌شوند. طبیعتا هرچه بخش بیشتری از کابل کشی بر پایه‌ی فیبر نوری باشد سرعت اینترنت بالاتر خواهد بود. نکته‌ی مثبتی که اینترنت‌های مبتنی بر فیبرنوری دارد این است که با افزایش فاصله از مرکز مخابراتی سرعت اینترنت افت نمی‌کند و شما هر کجا که باشید به سرعتی برابر با همسایگان مرکز مخابراتی دست خواهید یافت. در ادامه انواع مختلف FTTx را به طور اجمالی مورد بحث قرار می‌دهیم.
FTTH
فیبر تا خانه! فناوری FTTH به این معناست که تمام زیرساخت مخابراتی، و کابل کشی از مرکز مخابرات تا جلوی درب مشترک تماما بر پایه‌ی کابل‌های فیبر نوری بوده. علاوه بر آن از درب مشترک (یعنی بیرون خانه) تا داخل منزل یا دفتر کار، که کاربر نهایی در آن‌جا قرار دارد، با استفاده از تجهیزاتی نظیر پچ‌کورد فیبر نوری، اینترنت بر بستر فیبر انتقال یافته است. در این حالت حتما لازم است که از مودم فیبر نوری برای اتصال به اینترنت استفاده کرد. فناوری FTTH تماما بر پایه‌ی فیبر نوری است و به همین دلیل سریع‌ترین اینترنت پهن‌باند موجود در دنیای امروز است. این فناوری مدتی‌ست در کشور ما نیز اجرا می‌شود و به مرور بخش‌های بیشتری تحت پوشش FTTH قرار می‌گیرند. با اینترنت FTTH به راحتی می‌توان از سرعت اینترنت ۱ گیگ بر ثانیه بهره برد و در مواردی به سرعت ۱۰ گیگ را هم می‌توان دست یافت. در بخش تحقیقاتی، حداکثر سرعت قابل دستیابی با FTTH به ۱ ترا نیز رسیده است.
FTTB
فیبر تا ساختمان، به این معنی است که کابل فیبر نوری تا درب منزل مشترک کشیده شده است و بخش درب ورودی تا داخل ساختمان و خانه فیبر کشی نشده است و بر پایه‌ی همان سیستم قدیمی کابل شبکه یپش می‌رود. در این حالت سرعت به نسبت روش‌های قدیمی خیلی بیشتر است، زیرا بخش عمده‌ی اطلاعات از طریق کابل‌های فیبرنوری و بر بستر نور حمل می‌شود، اما سرعتش طبیعتا از FTTH کمتر است.
FTTC
فیبر تا کابین یا کافوی مخابراتی، در واقع همان فناوری VDSL است که در دسته‌بندی FTTx به این اسم نام‌گذاری شده است. همانطور که در بخش قبل گفتیم، در این حالت فیبر کشی تا کابین مخابراتی انجام شده است و از آن‌جا به بعد اینترنت بر پایه‌ی کابل مسی منتقل می‌شود که باعث محدود کردن سرعت اینترنت می‌شود. فناوری VDSL و VDSL2 امکان ارسال اطلاعات با سرعت حدود ۵۰ و ۱۰۰ مگابایت بر ثانیه را دارند.
FTTH
فیبر تا نزدیکی محل سکونت، یا در واقع مرکز مخابراتی حالتی ست که فیبر تا مرکز مخابراتی کشیده می‌شود و مراحل بعد از آن شامل فیبر تا کابین و درب مشترک و … توسط کابل‌های مسی انجام می‌شود. در این حالت طبیعتا سرعت اینترنت کمتر است و توانایی رقابت با FTTH را ندارد. اما همچنان در تسهیل ارتباطات و انتقال اطلاعات نقش قابل توجهی را ایفا می‌کند.
سخن آخر
در این مقاله فناوری‌های مختلف اینترنت را از ADSL تا FTTH بررسی کردیم و روند طی شده از اولین تا آخرین فناوری موجود اینترنت کابلی را مورد بررسی قرار دادیم. دیدیم که وقتی اطلاعات در بستر فیبر نوری یابند، به این علت که اطلاعات به جای سیگنال‌های الکتریکی توسط نور و با سرعت نور حمل می‌شوند، تغییر شگرفی در سرعت اینترنت حاصل می‌شود. به طوریکه قابلیت دستیابی به سرعت ۱۰ گیگ و ۱۰۰ گیگ و حتی ۱ ترابایت بر ثانیه میسر می‌شود. دستیابی به چنین سرعت‌هایی افق روشنی را برای استفاده از تکنولوژی جلوی راه ما قرار می‌دهد، زیرا که تکنولوژی امروز به سمت اینترنت اشیا و زندگی هوشمند پیش می‌رود و اینترنت پر سرعت از نیازهای مبرم امروزی است. با کمی تامل کاملا متوجه تفاوت اینترنت ADSL و فیبر نوری خواهید شد. برای بهبود وضعیت عملکرد خود نیازمند اینترنت فیبرنوری هستیم و باید آگاهانه تصمیم بگیریم.
این مقاله توسط تیم فنی بانک فیبر نوری و شبکه نوشته شده است.
